Likit Limit Deneyi

[Medeniyet Mühendisi]

LİKİT LİMİT DENEYİ


Deneyin Amacı : Kurutulmuş zeminin likit limitinin ( ki buradaki sıvı viskozitesi yüksek akıcı bir sıvı durumundan plastik duruma düştüğü andaki su muhtevasıdır ) bulunması işlemidir.


Kullanılan Cihazlar :

•   Standart likit limit deney aleti ( Casagrande aleti ) : Yarım içi oval tabanla 450 meyil yapacak şekilde dizayn edilmiş, çevirme kolu olan ve bu kolun döndürülmesiyle 1 cm yükseklikten düşüşler yaparak sarsılma sağlayan mekanizmadan oluşan alet
•   Standart oluk açma bıçağı : 2 mm kalınlığında, yarma kısmı 450 eğimli, deney cihazında ( casagrande aleti ) numuneyi ortadan ikiye ayırmayı sağlar.
•   Terazi : Numuneyi 0,01 hassasiyetle tartmamızı sağlar.
•   Kap : Numuneyi içinde muhafaza etmeye yarar.
•   Spatula : Numuneyi  karıştırma işlemi için kullanılır.
•   Etüv : Numuneyi kurutma işlemi için kullanılır. ( 105 0C )
•   Damıtık su dolu plastik piset : Numuneyi farklı su muhtevaları oluşturmak, vuruş sayılarını değiştirmek için ıslatma işlemine yarayan alet
•   Temizleme bezi : Her deneyde casagrande aleti ve standart oluk açma aleti temizlemek için kullanılır.


Deneyin Yapılışı :

Sondajdan alınan örselenmemiş numune kap ile ve parafin ile kaplanarak deney ortamına götürülür. Getirilen numune kaptan çıkarılır. Potalara konulup tartılır, kaydedilir. Numunenin bir kısmı ( 50 gr aldık ) bir miktar su ile ıslatılır. 200 nolu elekten yıkama yapıp geçirilir. Geri kalan numune havanda dövülür. ( zemin özelliğini kaybetmemeli ) Daha sonra 40 nolu elekten geçirilir. 40 nolu elekten geçen numune likit limit deneyinde kullanılmak üzere başka bir kaba alınır. Numuneyi suyla ( piset yardımıyla ) homojen şekilde plastik kıvama getirmek için spatula ile karıştırılır. ( plastik limit için yüzeyi pütürlü bir cam üzerine bir miktar ayrılır. ) Elde edilen plastik kıvamdaki numuneden bir miktar alınarak casagrande cihazının kabına konulur. Kabın cihaz tabanı ile temas halinde olmamasına dikkat edilir. Numuneye kap içerisinde homojen bir sıkıştırma yapılır.( içerisindeki hava boşluklarını minimuma indirmek için ) Tabanı 2 mm genişliğinde 450 şevli  oluk açma bıçağı ile numune eşit iki parçaya ayrılır. Casagrande cihazı kolu saniyede iki devir yapacak şekilde, ortasından iki parçaya ayrılan numunenin kap oluk dip kısmında 13 mm birleşim oluncaya kadar çevrilir. ( kap 1 cm aralıkla kaldırılıp düşürülür. Düşüş sayısı 10 – 50 arasında olmalı ) Olukta bu 13 mm’lik kapanmayı meydana getiren vuruş sayısı kaydedilir. ( Bizim deneyimizde ilk numune için işlem yapıldı. 50 vuruş sayısında kap tabanında 13 mm’lik birleşme gözlenmedi. Numuneye biraz daha su ilave edilip, işlem tekrar edildi. ) Deney sonucu az miktarda numune alınıp bir kaba aktarılır. Kap + yaş ağırlığı hesaplanır, kaydedilir. Sonra etüve atılır. Etüv sonrası kap + kuru numune elde edilmesiyle su muhtevasına geçiş yapılır. Güvenilir bir sonuç için dört ayrı su miktarında numuneler alınarak dört kez deney yapılır. Her seferinde su miktarları arttırılarak vuruş sayılarında azalmaya gidecek şekilde deneyler yapılmalıdır.





Kullanılacak Formüller :
Wkuru = Wkap + kuru – Wkap
Ww = Wyaş – Wkuru
w = ( Ww / Ws ) × 100


Hesaplamalar :
340 nolu kap için :
Wkuru = Wkap + kuru – Wkap = 30,50 – 19,94 = 10,56 gr
Ww = Wyaş – Wkuru = 36,24 – 30,54 = 5,74 gr
w = ( Ww / Ws ) × 100 = (5,74 / 10,56 ) × 100 = % 54,35


Sonuçlar :
25 düşüşe karşılık gelen Wl = 60,53