Döşemeden Isıtma Sistemlerinin Uygulamasında Dikkat Edilecek Konular

Medeniyet Mühendisi · 2006

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı Medeniyet Mühendisi

  • Admin
  • Yazar
  • *
    • İleti: 1991
    • +43/-2
    • Medeniyet Mühendisleri
Döşemeden Isıtma Sistemlerinin Uygulamasında Dikkat Edilecek Konular

Döşemeden ısıtılan mekanlarda işletim sırasında ortaya çıkacak olan sorunları yaşamamak için, projenin başlangıcından işletmeye almaya kadar olan evrelerde. her aşamada uyulması gereken kurallara azami derecede itina göstermek gerekir. Aksi halde işletmeye alındıktan sonra çıkacak sorunların giderilmesi oldukça pahalıya patlamaktadır.

Binanın kaba inşaatının başlangıcından itibaren yerden ısıtma uygulamasına kadarki inşaat safhalarında şunlara dikkat edilmelidir:

1-Öncelikli olarak mümkünse seçimi yapılan veya kullanılan her türlü kaba inşaat malzemesinin ısı iletim katsayılarının düşük olmasına dikkat edilmelidir. Mümkünse kat betonları asmolen yapılmalıdır. Duvar (özellikle dış duvarlar) yapımında kullanılan yapı bileşenlerinde de aynı özer gösterilmeli ısı yalıtımını azami düzeyde sağlayabilecek duvar malzemeleri kullanılmalıdır.

2-Yapının nem izolasyonunu sağlamak için azami ölçüde itina gösterilmelidir. Bunun için öncelikli olarak temel safhasından başlayıp dış cephe kaplamasına varana değin tam bir su yalıtımının sağlanmış olmasına gayret edilmelidir. Aksi takdirde döşemeden ısıtma sisteminin devreye gir mesiyle ortaya çıkacak olan yüksek nem oranlan, yaşayanları aşırı derecede rahatsız edecek düzeylere çıkabilecektir.

3-Kat betonunun yüzeyi döşemeden ısıtma sisteminin uygulaması sırasında yapılan styropor uygulamasına mani olmayacak tarzda ve oldukça düzgün olmalıdır. Aksi takdirde ikinci bir yüzey düzeltme şapı uygulaması yapmak zorunda kalınacaktırki, bu da hem ek bir maliyet hem de kat yüksekliğin azalması demektir.

4-Döşemeden ısıtma sisteminin, uygulamasına geçilmeden önce aşağıdaki ön koşulların binada sağlanmış olması gerekir.

a) Dış cephe ve iç duvarların ince sıvalarının tamamlanmış olması gerekir,

b) Pencerelere ait kör kasa ve doğramaların takılmış olması gerekir, kış şartlarında uygulama yapılacaksa mutlaka camların takılı olması gerekir,

c) İç bölümlere ait kapı kasalarının takılmış olması gerekir.

d) Elektrik tesisatının alt yapısının tamamlanarak sadece armatür montajı yapılarak bitirilecek düzeye gelmesi gerekir,

e) Sıhhi tesisat alt yapısının bitirilip, tüm testlerinin yapılmış olması gerekir.

 

Bütün bu koşulların sağlanması sonunda yerden ısıtma uygulamasına geçilmelidir. Aşağıda döşemeden ısıtma sistemi uygulamasındaki bir kesit şema verilmiştir. Bu şema kapsamında döşemeden ısıtma sistemin ana malzemeleri açıklanmaya çalışılmıştır.

 



 

AÇIKLAMALAR:

1-  Zemin Kaplaması : Yerden ısıtma sistemi uygulaması yapılan yapılarda, her türlü kaplama malzemesi kullanılabilir. Ancak, PVC esaslı olan ve genellikle zift ya da benzeri yapıştırma maddeleri ile yap ' zemin kaplamaları, yapıştırma malzemesinin ısındığında bölüm içersine koku yaydığı gözlenmiştir. Hatta ehil bir usta tarafından yapılmayan parke döşemenin de aynı mahsuru taşıdığı söylenebilir.


2-  Özel Şap : Yerden ısıtma sistemlerinde yere uygulanan boru döşeme işleminin bitiminde kesinlikle işletme basıncının minimum iki katı test edildikten sonra vakit geçirmeden şap işlemine geçilmelidir. Uygulama yapılırken kesinlikle 400 dozun altına inilmemeli ve kesinlikle şap harcına kireç karıştırılmamalıdır. Aksi halde işletme esnasında yüzeye uygulanan şapta çatlamalar hatta yer yer kalkmalar oluşacaktır. Uygulanan şap kalınlığı zemin kaplama malzemesi ile belirlenir. Şöyleki PPR ve VPE boruların altına uygulanan styropor üzerinden zemin kaplama malzemesinin en üst yüzeyi arasındaki kot farkı maksimum 6.5 cm olmalıdır. Ayrıca şap uygulaması yapılırken, yüzeye yayılan şapın her noktada kalınlığının aynı olması gerekmektedir. Hatta, WC, banyo, mutfak gibi ıslak mahal kabul edilen mahallere yapılan yer süzgeçleri meyilleri yerden ısıtma uygulaması yapılmadan verilmeli, şap işleminde bu işleme gerek kalmamalıdır. Şap uygulaması, kesinlikle ehil ustalar tarafından ve su terazisi kullanılarak, homojen bir kalınlıkta yapılmalıdır. Şap kalınlığı mahal mahal, yerden ısıtma yapan firmanın yetkili mühendisinden alınmalıdır. Hatta gerekirse, bu firmadan şap uygulaması sırasında, yetkili bir mühendisin işin başında bulunması istenmelidir. Bu sayede işlemin daha sıhhatli yapılacağı kesindir. Aşağıdaki "şekil a" ve şekil b"de görüldüğü gibi 20 m2'den büyük olan tek mekanlar da her 20 ile 25 m2'de styroporla bölünmelidir. 20 m2'den büyük olan alanlarda yapılan şap uygulamasında genleşme faktörü göz önünde bulundurularak şapın genleşmesini sönümleyecek olan bu uygulama mutlaka yapılmalıdır. Bu mekanlara uygulanacak styropor kalınlığı (A kalınlığı) 4 cm'den az olmamalıdır.



 

3- Styropor : Yerden ısıtma sistemlerinde styropor uygulaması özel bir beceri gerektirir. Yere yan yana döşenen styropor plakaları arasında kesinlikle açıklık olmamalı, birbirlerine değen taraflarının alın alına ve itina ile döşenmiş olmasına özen göstermelidir. Bodrum kat ya da altı ısıtılmayan mahallerde yapılan çift kat uygulamasında, ikinci kat styropor uygulaması birinci uygulamaya zıt olarak üst üste gelecek şekilde ve yine aynı itina ile döşenmelidir.

Göz önünde bulundurulması gereken bir başka konu da styropor levhalarının yoğunluk değeridir. Uygulanan malzemenin yoğunluk değeri minimum 21 dan. olmalıdır. Bütün bunlann ötesinde biraz pahalı olmasına rağmen, poliüretan levhalar bu uygulama için en ideal malzemedir. Tabi yine göz önünde bulundurulması gereken en önemli konu, bu malzemenin uygulanışı sırasında da aynı titizlik gömelidir.


4- Kat Betonu : Yerden ısıtma uygulaması yapılan yapılarda kat betonlarının inşaası sırasında da özenli iş yapılmalıdır. Beton yüzeyinin pürüzsüz ve düzgün olması özelilkle styropor uygulamasının iyi olması için gereklidir. Aksi halde yerden ısıtma uygulamasının yapılabilmesi için, düzgün olmayan bir kat betonu yüzeyi üzerine uygulama öncesi şap yapılmasını gerektirir.


DÖŞEMEDEN ISITMA SİSTEMLERİNDE UYGULAMA BİÇİMLERİ

Yapılarda, döşemeden ısıtma sistemlerinde kullanılan uygulama modelleri denilince genellikle en çok kullanılan aşağıdaki boru döşeme metodlarını açıklamakta fayda var.

Ancak buna geçmeden önce döşemeden ısıtma sistemlerinin dizaynında kullanılan malzemeleri bir sıralayalım; Bunlar, uygulama önceliğine göre şöyle sıralanıyor :

1- Styropor 2- Buhar Tutucu 3- Boru Tutucu Lama 4- Boru Tutucu Klips 5- Boru 6- Çevrim Kesme Vanası 7- Kollektör.

Döşemeden ısıtma sistemlerinde gidiş kollektöründen çıkıp dönüş kollektörüne dönen boru döşenmesini bir çevrim olarak kabul edersek, bu çevrimin maximum uzunluğunun 120 mt. olması gerekir. Bu uzunluktan fazla oluşan çevrimlerde, işletmede sirkülasyon problemleri olduğundan uzun çevrimler yapılmaması gerekmektedir. Bunun için aşağıdaki tabloda modülasyon aralığına göre oluşturulan çevrimlerin maksimum kapladığı alan görülmektedir.

 

Modülasyon Aralığı      Maximum Döşeme Alanı

10 cm                              12.7 m2

15 cm                              19.5 m2

20 cm                              24.0 m2

25 cm                              30.0 m2

30 cm                              35.0 m2

 

Aşağıda döşemeden ısıtma sistemlerinin dizaynı sırasında görülen boru döşeme metodları ve buna bağlı olarak uygulamada gerekli olan teknik ölçülendirmeler görülmektedir. Sistemlerin başarılı olabilmesi için değişik uygulama yöntemlerindeki ölçülendirmelere özellikle şantiye mühendisinin ve teknisyenin azami ölçüde dikkat etmesi gerekir.

 



 



KOLLEKTÖRLER VE DAĞITIM :
Döşemeden ısıtma sistemlerinde kollektör dizaynı da önemlidir. Kollektörler için yaşanan mekan içersinde (dairelerde) en uygun yer tespiti yapılmalıdır. Her an müdahale  edilebilecek yerler tercih edilmelidir. Aynı zamanda boru dağılımının merkezi olduğundan aşağı yukarı daire içersinde merkezi bir yer seçilmesine dikkat edilmelidir. Tabi aynı zamanda kalorifer dağıtım kolonu çıkış güzergahı da bu seçimde rol oynar.

 


Kollektör yeri belirlendikten sonra, kollektör ağız sayısıyla, orantılı olarak eni büyüyen fırın boyalı kollektör saç muhafaza dolapları yetiştirilir. Bu dolaplar genellikle 16 cm derinliğinde, 75 cm yüksekliğinde olmalıdır. Genişliği ise 45 cm ile 90 cm arasında değişir. Döşemeden ısıtma kollektörlerinde 7 gidiş ve 7 dönüşten fazla ağız olması pek tavsiye edilmez. 7 ağızdan fazla olan kollektörlerde, genellikle sirkülasyonun sağlanamaması söz konusudur. Bu sayıdan fazla ise ikinci bir kollektör grubu oluşturulmalıdır. Yukarıdaki şekilde

 

a-d gidiş ve dönüş kollektörleri
c-d çevrim kesme vanaları
e çevrim borusunu göstermektedir.

 
Mak. Müh. Hayri ÇALIŞKAN


Linklerin Görülmesine İzin Verilmiyor Üye Ol veya Giriş Yap