Bu Hataları Yapmayın
• Medeni haliniz, çocuklarınızın sayısı, boyunuz ya da kilonuz gibi iş başvurusu ile ilgisi olmayan kişisel bilgi vermeyin.
• Maaşınız hakkında herhangi bir bilgi vermeyin.
• Özgeçmişiniz üzerinde el yazınız ile düzeltme yapmayın.
• Özgeçmişinizi çok uzun tutmayın, tek sayfa olması her zaman tercih edilir; iki sayfayı kesinlikle aşmayın.
• Özgeçmişinizi posta ile gönderiyorsanız yanında daktilo ile yazılmış 'Ön Yazı' (Cover Letter) göndermeyi unutmayın.
• Özgeçmişinize telefon numaranızı eklemeyi unutmayın.
• Okuyanın daha önceki işinizde tam olarak ne yaptığınızı anlayacağını varsayarak eksik bilgi vermeyin.
. Evvelki görevlerinizin ne gibi sorumluluklar içerdiğini açıklayıcı kısa iş tanımınızı yazın.
Özgeçmiş (Resume) Nedir?
Hedeflenen şirkete ve işe yönelik olarak başvuru sahibinin deneyimlerine dikkat çekmek için hazırlanan dökümana özgeçmiş (resume) denir. Profesyonel yaklaşımla, her başvuru için özel olarak hazırlanması gerekir. Iş görüşmesi şansını yaratacak en önemli yazılı başvuru unsuru olduğu için gereğince zaman ve enerji harcanarak hazırlanmalıdır. Gelecekteki işvereninize yeteneğinizi ve deneyimlerinizi göstereceği için özgeçmişinizde kullanacağınız kelimeleri dikkatli seçmeniz gerekir. Işverenler, iş görüşmesine çağıracakları adayları özgeçmişlerini beğendikleri arasından seçerler.
Genellikle CV(Curriculum Vitae) ile 'resume' kavramları birbirlerine karıştırılsa da aslında biribirlerinden oldukça farklıdır. Amerika'daki kullanımıyla 'resume' (özgeçmiş) kişinin vasıflarının kısa özetidir; buna karşılık CV derinlemesine bilgi veren daha uzun bir dökümandır. Dolayısıyla Türkiye'de CV tanımı Amerika'daki gerçek anlamının tam tersi şekilde kullanılmaktadır. Amerika'da CV sadece master üstü eğitimli akademisyenler tarafından araştırmalarını detaylı olarak anlatmak için yazılır.
Iyi özgeçmiş yazabilmek için başvuru hedefinizin açık ve net olması gerekir. Özgeçmişinizdeki her kelime deneyiminizi, aldığınız eğitimi ve kişisel kalitenizi belirtmeli, sizi hedeflediğiniz pozisyon için en iyi aday olarak sunmalıdır. Ancak kriterlerinizin altını çizerken abartıya kaçmamaya dikkat etmelisiniz.
Özgeçmiş kişisel bir dökümandır ve kendiniz hazırlamanız gerekir, zira bir profesyonel tarafından hazırlanmış 'resume' hemen farkedilecek ve size dair gerçekleri vermeyeceği için hakkınızda olumlusuz bir etki bırakacaktır. Özgeçmişinizi hazırlarken kişi zamiri (personal pronouns) ya da gereksiz isim tamlamaları kullanmamaya özen göstermelisiniz. Kullandığınız kelimeleri çeşitlendirmek okuyanda Ingilizce'ye hakim, mesleğinde başarılı ve genel anlamda geniş kapsamlı yetenekleri olan bir insan izlenimi bırakır. Özgeçmişinizi hazırlarken belirli bir gramer zamanı kullanmaya dikkat edin.
Kabul edilebilir pekçok özgeçmiş şekli olduğu gibi sıkça kullanılan belli başlı özgeçmiş formatları vardır. Özgeçmişinizin formatı, öncelikle hedefinize ve o göreve yönelik geçmiş deneyiminize bağlıdır. Kısa olmakla beraber doğru ve eksiksiz olması şart olduğu için bir veya iki tam sayfalık özgeçmiş idealdir.
Ön Yazı (Cover Letter)
Ön yazı, sizi işverene tanıtır ve bir sayfa uzunluğundadır. Ön yazınızın içeriğiyle özgeçmişinizi tamamlar nitelikte olması gerekir. Mümkün oldukça konuyu dağıtmayın çünkü okuyanın ilgisi çok çabuk azalır. Açıklayıcı mektubunuzun sayfa düzeni aşağıda belirtildiği gibi olmalıdır;
Dear Mr./Mrs. (Soyad)
Birinci Paragraf
Başvurduğunuz pozisyon ve nereden duyduğunuz.
Işverene getirebileceğiniz faydaların toplandığı açıklamalar.
Organizasyon ve başvurduğunuz pozisyonun hangi yönlerinin ilginizi çektiği belirtin.
Orta Paragraf
Özgeçmişinizi ve geçmiş tecrübelerinizi anlatın.
Niteliklerinizi temalarla belgeleyin ve örnek kullanarak bazı önemli noktaları kanıtlayın.
Paragrafları en önemlileri başta olacak şekilde düzenleyin.
Son Paragraf
Ilişikteki özgeçmişinizden bahsedin.
Kendiniz hakkında daha fazla bilgi vermek için bir görüşme talebinde bulunun.
Elektronik Posta (e-mail) adresinizle birlikte telefon numaranızı ve hangi saatlerde ulaşılabiliceğinizi bildirin.
Işverene teşekkür edin.
Etkili CV yazma teknikleri
Etkili bir CV, aynı zamanda görüşme öncesinde elde ettiğiniz bir avantajdır. Öncelikle eleman arayan şirketin öğrenmek istediklerini tartın, gereksiz bilgileri ayıklayın. Tecrübenizi ve eğitiminizi, net biçimde ortaya döken bir özgeçmiş hazırlayın. Ancak etkili olabilecek ayrıntılara da yer vermeyi unutmayın
Özgeçmiş, başvurulan işe uygun özellikleri ve başarıları özetleyen bir sunumdur. Iyi bir özgeçmiş sizin kim olduğunuzu, ne tir becerileriniz olduğunu, ne bildiğinizi ve ne yapmak istediğinizi anlatan bir özettir. Özgeçmişin ayrıntılarda boğulmamış, işverenin talep ettiği soruları net biçimde yanıtlayan bir tarza sahip olması gerekir.
Işverenler:
- “Neden bize başvurdu?”
- “Bizim için neler yapabilir?”
- “Bilgi ve yetenekleri nelerdir?”
- “Kişisel özellikleri, değerleri nelerdir?”
- “Özellikleri işin gerektirdiği özellikler mi?”
-ibi sorulara yanıt ararlar. Dolayısıyla özgeçmişiniz bu sorulara yanıt verebiliyor nitelikte olmalıdır. Kısacası özgeçmişiniz işverenlere;
- “Ben bu işi yapabilirim.”
- “Ben bu işi istiyorum.”
- “Ben bu işe ve firmaya uyum sağlayabilirim.”
mesajlarını verebiliyor olmalıdır.
Hazırlamaya Başlamadan Önce
Özgeçmiş hazırlamaya başlamadan önce hedefinizi belirlemeli ve bu hedefe yönelik olarak özgeçmişinizi hazırlıyor olmalısınız.
Özgeçmişinizi genel olarak bilgi, beceri ve başarılarınızı yansıtmak üzere hazırlayabilirsiniz. Ancak spesifik olarak bir pozisyona başvuruda bulunuyorsanız, özgeçmişiniz o işin gerekliliklerine göre hazırlanmış olmalıdır. Söz konusu iş için gerekli bilgi, beceri, ve kişilik özellikleri incelenerek, hazırlanmış özgeçmiş daha başarılı sonuç verecek ve o işe sizin diğer kişilere göre daha uygun olabileceğinizi gösterebilecektir.
Diğer bir deyişle, tek ve standart bir özgeçmiş yerine, başvurulan işin özelliklerine göre şekillendirilmiş özgeçmişler hazırlamak daha yararlı olacaktır.
Nelerden Bahsetmeliyim?
Özgeçmişiniz kendi tanıtımınızı yaptığınız önemli bir araçtır. Dolayısıyla, özgeçmişinizde yer alacak bilgiler sizi iyi tanımlayabiliyor olmalıdır. Bir özgeçmişte yer alması gereken temel bilgiler:
Kişisel Bilgiler: Isim, soyadı, adres, telefon, e-posta, doğum tarihi gibi bilgilerden oluşur.
Kariyer Hedefi: Kısa ve öz bir şekilde kariyer hedefinizi, istediğiniz işin niteliklerini tanımladığınız alandır. Eğer kapak sayfasında kariyer hedefinizden bahsettiyseniz, kaleme aldığınız özgeçmişinizde tekrar bahsetmenize gerek olmayabilir.
Profesyonel Deneyim: En son iş deneyiminizden başlayarak, tüm iş deneyimlerinizi, söz konusu işlerinizdeki sorumluluk ve başarılarınızı belirterek yazacağınız alandır. Burada önemli olan tarihler arasında tutarsızlık olmaması, sorumlulukların öz olarak yansıtılabilmesidir.
Eğitim: En son eğitim bilgilerinizden başlayarak, bu konudaki kariyerinizi belirteceğiniz alandır.
Işle Ilgili Beceriler: Iş yaşamında önemli olabileceğini düşündüğünüz teknik ve teknik olmayan bilgi ve becerilerinizi içerir. Bilgisayar ve yabancı dil bilgisi, teknik bilgi ve beceriler burada yer alabilecek bilgilerdir. Ilgi alanları, ödüller, gönüllü faaliyetler, yayınlanmış eserler gibi bilgiler başvurulan iş ya da kariyer hedefleri açısından önem taşıyorsa bahsedilmelidir.
Referanslar ise, isteğe bağlı olarak yer alacak bir bölümdür. Belirtilecek bir referans varsa yazılmalı, yoksa bu alan özgeçmişte yer almamalıdır. Referans olarak belirtilecek kişilerin daha önce birlikte çalışılmış kişiler olması tercih edilmelidir. Aynı zamanda, referans olarak belirtilen bu kişilerin önceden izinlerinin alınmış olması da oldukça önemlidir.
Özgeçmiş Çeşitleri
Özgeçmişinizi vurgulamak istediğiniz özellikleriniz ve geçmiş deneyimlerinizi göz önünde bulundurarak, farklı şekillerde hazırlayabilirsiniz. En sık kullanılan özgeçmiş tipleri kronolojik ve işlevsel özgeçmişler olarak nitelenebilir. Son yıllarda yoğun olarak kullanılan diğer bir tip ise kronolojik ve işlevsel tiplerin bir araya getirilmesiyle oluşan karma özgeçmişlerdir.
Kronolojik: En çok kullanılan özgeçmiş formatıdır. Bu formatta, temel olarak iş deneyimlerinin vurgulanması amaçlanır. En yeni iş deneyimi başta olmak üzere kronolojik olarak iş deneyimleri belirtilir. Kronolojik özgeçmiş, eğer son çalışılan iş, başvurulan işle paralellik taşıyorsa, yararlı olabilir. Kariyer değişikliği yapmak isteyen, çalışma hayatına ara vermiş kişilerin kronolojik özgeçmiş kullanmaları olumsuz sonuç verir.
Işlevsel: Kronolojik özgeçmişten farklı olarak bu tip özgeçmişlerde kişinin beceri ve başarıları vurgulanmaktadır. Iş deneyimi özet olarak yer almakta, beceri ve başarılar en başta sunulmaktadır. Böylelikle, özgeçmişi gözden geçirecek kişinin, işin gerektirdiği özelliklerle sizin özellikleriniz arasında bağlantıyı kurması sağlanmış olur.
Işlevsel özgeçmiş özellikle benzer iş deneyimlerine sahip kişiler için oldukça yararlı olabilir. Böylece, çarpıcı olamayacak bir iş deneyimi oldukça etkili bir şekilde anlatılmış olacaktır. Işlevsel özgeçmişler zaman zaman “Bazı bilgiler saklanıyor mu?” endişesini gündeme getirebilecek olsa da, bilgi ve becerilerin vurgulamasına yardımcı olur.
Karma: Karma özgeçmişler, işlevsel ve fonksiyonel özgeçmişlerin bir araya getirildiği özgeçmiş tipleridir. Bu formatta hazırlanmış özgeçmişlerde işlevsel özgeçmişin tüm yapısı korunur ve iş deneyimi daha belirgin bir halde sunulur. Iş deneyimi işlevsel özgeçmişe göre daha fazla, kronolojik özgeçmişe göre daha az belirgindir. Böylece hem bilgi, beceri ve başarılar daha net olarak ortaya konulabilir; hem de “Bazı bilgiler saklanıyor mu?” endişesi ortadan kaldırılmış olur. Karma özgeçmişler pek çok açıdan uygun olsa da, halen çoğu işveren kronolojik özgeçmişleri daha kolay takip edilebilir ve anlaşılır olarak değerlendirmektedir.
