Gevrek kırılma, sünek kırılma.Son yıllarda yönetmeliklerde çok sık geçiyor.Nedir gevrek kırılma ? Nedir sünek kırılma ? Ha gevrek olmuş ha sünek olmuş.Sonuçta her ikiside kırılmıyor mu ?
Sonuç olarak doğru.Her iksiide aynı sonuca çıkıyor.Ancak mühendisin(inşaat mühendisi) amacı, yapının yıkılmasını yada hasar görmesini önlemek değil, can kaybını önlemektir.
Gevrek kırılma dediğimiz olay bir kaç saniyede oluşur.Altında kim varsa hayatını kaybeder yada büyük yaralar alır.Kesme kuvveti kırılması, zımbalama kırılması vb kırılmalar buna örnek gösterilebilir.Sünek kırılma ise sadece moment nedeniyle gerçekleşir.Sünek kırılma başlarken önce çatlaklar oluşur, elemandan sesler gelir, deplasmanları gözle görürsünüz hatta izlersiniz, daha sonra ufak ufak dökülmeler oluşur en sonundada çökme oluşur.SDünek kırılmanın başlamasıyle göçme arasında duruma göre 10 dakika-15 dakika hatta daha fazla zaman dilimi olabilir.İşte bu zaman dilimi esnasında insanlar yapıyı terketme fırsatı bulurlar.Bu zaman sonunda yapı çöker.Ancak can kaybı minimum düzeydedir.Bu yüzdendir ki sünek kırılma istenir.Çok yüksek kapasiteye sahip gevrek yapı yerine, daha düşük kapasiteye sahip ama sünek kırılan yapı tercih edilmelidir.10 birim kapasiteye sahip ama gevrek kırılan bina yerine 7 birim kapasiteye sahip ama sünek kırılan bina tercih edilmelidir.Unutmayın mühendislikte asıl amaç can kaybının önlenmesidir.
Ahmet ÇELİKKOLLU
İnşaat Mühendisi
ESKİŞEHİR