Çelik Malzeme'nin Avantajları ve Dezavantajları

[Medeniyet Mühendisi]

Çelik Malzeme'nin Avantajları

. Homojen ve izotroptur. Üretimi kontrol altında yapıldığı için güvenlik katsayısı küçüktür.

·  Çelik malzeme elastisite modulü (2.100.000 kg/cm2), ahşaptan ortalama 20, betondan ortalama 10 kat daha büyüktür. Yüksek mukavemeti nedeniyle malzeme gideri az olmaktadır. Malzemenin azlığına paralel olarak yapı ağırlığı düşmekte ve nihayetinde yapıya daha düşük bir kesme kuvveti etkimektedir. Yani daha düşük bir deprem yükü anlamına gelmektedir. Ayrıca elastisite modülünün yüksek olması nedeniyle eğilme rijitliğinin etkin olduğu yerlerde uygun sonuçlar almak mümkündür.

·  Özellikle deprem riski altındaki ülkelerde yapılan yapılarda çelik malzeme ile tasarıma sık rastlanmaktadır.Çelik malzeme ile yapılmış sistemler diğer malzemelerle yapılmış sistemlere göre daha sünektir. Yani kaba tabiri ile deprem enerjisini yutma kapasitesi daha yüksektir. Çekme ve basınç mukavemetlri eşittir. Bu nedenle çekme mukavemeti daha düşük malzemelerle yapılamayan sistemler için iyi bir çözümdür.

·  Şantiyede yada atelyede imalatı gerçekleştirilen elemanaların montajı hızlıdır. Diğer yapı sistemlerinde olduğu gibi hava koşulları ekstrem koşullar hariç önem kazanmaksızın montaj devam edebilir. Bu nedenle inşaat süresi kısadır. Genelde elemanlar atelyede hazırlanıldığından şantiyeyerinde çok uzun çalışmalar yapılmamaktadır.
 
·  Elemanların takviyesinin gerekliliği durumunda takviyesi kolay ve hızlıdır.

·  Malzeme israfı düşüktür.

·  Yapının herhangi bir neden ile sökülmesi gerekliliğinde işlem hızlı olacaktır. Sökülen sistem başka bir yerde çok az kayıpla tekrar aynı malzemelerle inşaa edilebilir.

·  Büyük açıklıkların olduğu sistemlerde diğer yapı malzemeleri ile geçilemeyen mesafeler çelik ile rahatlıkla geçilebilmektedir.

·  Yapının inşaa edileceği yükseklik ve bazı yapı sistemleri dışında doğru ve iyi yapılmış bir tasarımda iskele gereksinimi duyulmadan montaj yapılabilir.


Çelik Malzeme'nin Dezavantajları :
·  Ses ve ısı açısından çok iyi bir iletkendir. Bu nedenle yapıya uygulanacak yalıtım zayıf kalmaktadır. Çok iyi bir yalıtım durumunda ise izolasyon maliyetler çok yükselmektedir.

·  Yanıcı özelliği yoktur fakat ısının yükselmesi durumunda mukavemetinde ve elastik modülünde hızla bir düşüş olmaktadır. İyi bir ısı iletkeni olduğu düşünülürse ısı nedeniyle mukavemeti zayıflayan bölgeler hızla büyümektedir.

·  Su veya kimyasal madde ile teması durumunda elemanlarda korozyon (kesit kaybı,paslanma) olur. Bu nedenle elemanların anti pas ve boyaya ihtiyaç duyduğunu belirtmek gerekir. periyodik olarak boya bakımı yapılması gereklidir. Bu nedenle işletme maliyeti yüksektir.

·  Çelik malzeme ile yapılan yapıların yüksek katlı olamaması bu malzemenin bu tip yapılarda seçilmemesinde büyük etkendir. Ülkemizde genelde çok katlı yapılar yapıldığı ve çelik maliyetinin yüksek olması nedeniyle çelik malzeme ile yapılan yapılar genelde çok katlı olmayan konut dışı yapılar olmaktadır.