HAVAYOLU ULAŞIMI 1. Sistemin Fiziksel Öğeleri Ulaştırma sistemleri çeşitleri faktörlere bağlı olarak sınıflandırılabilmektedir. Hareket esnekliğine göre sınıflandırma aşağıdaki gibi yapılabilir. Tek yönde hareket serbestliği olan sistemler. İki yönde hareket serbestliği olan sistemler. ( Karayolu, Denizyolu ) Üç yönde serbestliği olan sistemler. ( Havayolu ) Hareket serbestisi az olan sistemlerin yol yatırım maliyetleri yüksek; enerji ve işletme maliyetleri düşük olurken sistemlerin hareket serbestisi arttıkça yol yatırım maliyetleri düşmekte; enerji ve işletme maliyetleri ise artmaktadır .
2. Ulaştırmanın öğeleri Yol
Taşıt
Enerji
Terminal
Sinyalizasyon
Yol için para harcanmayan sistemlerin karşılık olarak terminalleri pahalıdır. Havayolu doğal bir yolu olan terminale dayalı bir sistemdir. Bu özelliğinden dolayı, havayollarının taşıt maliyeti yüksektir. Havayolları için bir giriş yolu tanımı yapılmalıdır. Buna bağlı olarak bir uçağın hava alanına girişte bir takım kısıtlayıcı faktörler mevcuttur. Uçak hava alanı ilişkisinde pist uzunluğu, pist genişliği v.b faktörler dikkate alınır. Pist uzunluğu ve pist genişliği gelen uçağın teknik özelliklerine bağlı olarak değerlendirilir. Terminal kapasitesi olarak yıllık 25 -30 milyon araç olarak kabul edilebilir.
3. Hava Ulaşımının Sınıflandırılması 1) Yolcu Tarifeli; uzun menzilli ( > 3000 km ), orta menzilli ( > 700 km ve < 3000 km ), kısa menzilli ( < 700 km ) olmak üzere belli belli iniş kalkış saatleri olan uçuşlardır. Charter; tarife dışı seferlerdir. Ucuzdur ve iniş kalkış saatleri belirsizdir.
2) Yük Lüks, pahalı, çabuk bozulabilen, acele gitmesi gereken mallar taşınır.
4. Hava Ulaşımının Karakteristikleri 1. Hız; ağırlıklı olarak uzun menzilli yolculuklar için önemli bir özelliktir.
2. Düzen; hava ulaşımı belirli bir disiplin içinde çalışmaktadır. Dakiktir ve tarifelidir.
3. Emniyet; havayolu, karayoluna göre çok emniyetlidir. Tüm dünyada yapılan yolculuklar başına düşen kaza istatistiklerine göre 100 milyon yolcu.km başına ölüm oranı ; karayolu için 3.5, havayolu için 0.6 dır. Havayolu kazalarında en sık rastlanan sebep pilot hatalarıdır.
4. Konfor; havayolu araçları, karayolu araçlarına oranla daha çeşitli hizmet olanağı sunmaktadır.
5. Fiyat, havayolu ulaşımı diğer taşıma türlerine göre oldukça pahalıdır.
