Merhaba,
Aşağıdaki 2 hususu unutmayalim:
1…Yazılım mühendis degildir, gelişmiş bir hesap makinasıdır.
2… Mühendis bilgisayar operatörü değildir.
İster proje denetleyici olun, ister müellif olun bu iki unsuru unutmayın.
Bir proje denetliyorsunuz, elinizde yuzlerce sayfa rapor var, milyonlarca sayı var. Bunları tek tek elle hesaplamanız, tek tek kontrol etmeniz mümkün değil. Kontrol edilecek şeyler hayati şeyler olmali, bina güvenligini riske sokabilecek durumlar olmalı. Ancak karşınızdaki müellif iyi niyetli değilse, yalana/hileye başvurup birtakım olumsuzlukları örtbas edebiliyorsa/ediyorsa bunların tamamınida ortaya çıkarmanız mümkün değil. Proje denetlemelerinde TBDY2018 size yol gosterici olmali, bu yönetmelige uyumsuzluklar sizi sorumluluğa sokar. Tasarimlarda nelere bskmaniz gerektiği biraz bilgi biraz tecrübe ile ilgilidir. Kim kimin projesini denetler? Denetlediği kişiden bilgi bakımindan önde olan kişi denetler. Bu amaçla surekli kendinizi geliştirmelisiniz.
Proje denetimlerinde ilgili yapi denetim şirketi denetçieri ve Bekediyede en az 1 yillik tecrübeye haiz kişi sorumludur. Ama bunların sorumlu olması proje müellifinin sorumlu olmaması anlamina gelmez, bunkar müteselsilen sorumludurlar. Denetciler süpheye düstüklerinde bizzat elektronik ortamda/yazılım üzerinde muellifle birlikte kontrolü gerçekleşturebilir. Müellifin bir takım oyunlarla denetciyi kandirmasi, raporlarin sanki TBDY2018 e uygunmuş gibi dizayn edilmesi denetcileri sorumluluktan kurtarmaz, denetcinin bir görevi de bunları ortaya çıkarmaktîr. Denetci bir kolonun yukünu asagi yukari hesaplar, riskli gorfüğu kolon kiris birlesim bolgelerinden birkacini hesaplar, riskli gordugu kesme kapasitekerini kendisi hesaplar, binadaki toplam deprem kuvvetini kendisi hesaplar hesaplayabilir vb. Yoksa elinde bir tablo ile sadece raporlara bakip kontrolsüzce tanamen yazılıma guvenip check atmakla bu denetim isi olmaz, yapilsa da yanlış olur. Yukarıda da belirttigim üzere büyük tereddütler varsa, kusku varsa bizzat elektronik ortamda sonuclar kontrol edilebilir.
Esas olan TBDY2018 e uygunluk kritetleridir. TBDY2018 size minimum sartlari verir, denetlerkende, proje tasarlarkende bu minimum sartlara uymaniz zorunludur, bu sartlarin uzerine cikmaniz her zaman mumkundur. Yonetmelikte yazmayan ama sizin uygun bulmadiginiz konular icinde belefiye meclislerinden ilave kararlar çiksrip uygulatmaniz da mumkündür. Ancak sizin sorumlulugunuz TBDY2018 min sartlarina uymakla sinirlıdır. Şöyleki TBDY2018 de saplama kirisler yasaklanmadiğindan sizi kimse saplama kirişe izin verfii diye suçlayamaz, suclasa bile bir sonuc elde edemez.
Sonuç olarak yazilima körü körune bagli olarak bir proje denetimi yapilmaz. Bazilari diyebilir ki ben bunu yada şunu el ile hesaplamak zorundayom, yada baska bir yazilimda kabaca modelleyip kontrol eymek zorundamiyim? Evet denetleyici gerekirse elle kontrol etmek zorunda, gerekirse modelleyip kontrol etmek xorunda. Denetleyici yazilimi kontrol eden kişi değil, tasarimi kontrol eden kisidir. Bu tip kontrolleri yapmayan kişi sorumludur. Eger konuya hakim degilse, davranis bilmiyorda, bazi hesapları yapamiyorsa o kişi denetimde yapmamalıdır, hem kanun onünde sorumluluk anlaminda problem yasar hemde binalar güvenlik anlaminda problem yaşar.
Ahmet ÇELİKKOLLU
