6 ŞUBAT MARAŞ DEPREMLERİ HAKKINDA DEĞERLENDİRMELER
Okuyunuz…
6 Şubat 2023 Maraş depremlerinde onbinlerce insan hayatını kaybetti, maddi zararı tam olarak hesaplamak mümkün değil. Her konuda yapıldığı gibi 6 Şubat yıldönümünde de birtakım etkinlikler yapılacak, anma programları düzenlenecek, depremin zararlari vb gibi klasik şeylerden bahsedilecek
Ben bu yazıda bunu yapmayacağım konuya farklı bakacağım, gerçekçi yaklaşimlarda bulunmaya çalışacağım.
6 Şubat 2023 Maraş depremlerinin bize ne öğrettiğine bir bakalım: Hiç bir şey, Maras depremleri bize hiç bir şey öğretmedi. Biz zaten depremi 17 Ağustos 1999 Gölcük depreminde, 12 Kasım 1999 Düzce depreminde, 1939 Erzincan depreminde, 2003 Bingöl depreminde, 2020 Elazığ depreminde, 1970 Kutahya Gediz depreminde, 2011 Van depreminde öğrenmiştik, bir çok kezde malesef bilgilerimizi tekrarlamak zorunda kalmıştık dolayısıyla Maraş depremleri bize bilmediğimiz bir şey sunmadı, adeta bildiklerimizi tekrarlattı.
Rita Mae Brown’un bir eserinde kullandığı şu sözü çok seviyorum: “Aynı şeyi tekrar tekrar yapıp, farklı sonuçlar beklemek delilik belirtisidir” Ülke olarak depremlerden sonra ayni hataları sürekli tekrarlayıp durarak farklı sonuc bekliyoruz. Yukarıda bahsettigim depremlerin özelinde binaların yıkılma nedenlerini anlatan raporları incelediğinizde, depremin ismi verilmezse hangi deprem icin yazildığinı anlamanız mümkün olmayacaktır, çünkü kusurlar hep aynıdır, ayni kusur varsa aynı sonuclarla karşılaşirsınız.
6 ŞUBAT DEPREMLERİNDEKİ KAYIPLARIN, İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ÖZELİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ
Hala, ivme büyük, spektrum aşıldı, bu yüzden bu kadar can kaybı oldu diyen, söylediğine kendisi bile inanmayan mühendisler mevcut. Bu tip ifadeler bu ülkede proje yaptığı halde tasarım felsefesini henüz idrak edemeyen mühendislerin oldüğunun bir göstergesidir. Tasarladığı binanin , tasarım felsefesini bilmeyen muhendisten fazla şey beklenmez. Süneklik kavramı sadece tasarım depremi için geçerli olmayıp özellikle tasarim depreminden büyük depremler için geçerlidir. Maraş depremlerinde yönetmelik spektrumlarının aşılması resmi kayıtlar bile dikkate alınsa 50.000 civarında kayıp için bir neden değildir. Bu kadar inşaat fakültesinin/mühendisinin olduğu bir ülkede, bir depremde 50.000 kayıp veriliyorsa bu kayıplardan, bilgisi olmadığı halde her projeye imza atan, bilincsizce asmolen sistem tasarlayan, yapı denetimini donatıları saymaktan ibaret sanan, mühendislik yerine bilgisayar operatörlüğu yapan, verilen imar müdürlüğü makamını bilgisine bakmadan kabul eden, ruhsat verileceginde projeler yerine ruhsat sahibine tetkik eden mühendisler de sorumludur.
6 ŞUBAT DEPREMLERİNDEKİ KAYIPLARIN, MESLEK ODALARI ÖZELİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ
İnşaat Mühendisleri odası, Mimarlar Odasi gibi meslek kuruluşlarınin amacı, her olayda öne çıkmak ıçin bir basın bildirisi yayımlamak değildir/olmamalıdır. Aynı şekilde bu odalar her halukarda üyelerini savunmamalı, suçu olan, eksiği olan üyelere gerekli yaptırımların uygulanması içın çaba sarfetmelidirler. Mesleki odaların yönetim makamları siyasete atılmak için bir basamak olarak görülmemelidir. Meslek odalarinın yönetimlerinede adı çok duyulan değil, ehil olanlarin geleceği bir sistem oluşturulmalidir. Meslek odaları bir ticarethane olmayıp, üyeler icin düzenlediği kurslardan, seminerlerden ücret almamalı, tam tersine katılım sağlamak için ücret vermelidir. Meslek odalarının en büyük görevlerinden biride uyelerinin yeterli hale gelmesini sağlamaktır. Bu bağlamda düşünüldügunde 6 Şubat Maraş depremleri kayıplarında meslek odalarınında sorumlulugunun olduğu yadsınamaz.
6 SUBAT DEPREMLERİNDEKİ KAYIPLARIN, MERKEZİ YÖNETİM ÖZELİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ
Bugüne kadar oldugu gibi bundan sonrada ülkede depremler olacaktır. Depremler bir dogal afet olmamakla birlikte, insanlar tarafından doğal afete dönüsturülmesi mümkündür. Merkezi yönetim her ne sebeple olursa olsun imar ile ilgili aflardan, barıslardan kaçınmalıdır. Vatandaş hiç bir zaman af beklentisine girerek kaçak yapıya yönelmemelidir. Vatandaşın ruhsat harclari/ucretleri minimum seviyelere çekilmeli, vatandaş ruhsata tesvik edilmeli, aynı sekilde proje masrafları içinde merkezi yönetim gerekli maddi destekleri sağlayıcı önlemler almalıdir. Mühendislik görmemiş bir yapı olmamalıdır.
6 ŞUBAT DEPREMLERİNDEKİ KAYIPLARIN YEREL YÖNETİMLER ÖZELİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ
Burada yerel yönetimden kasıt ruhsat vermeye yetkili kurumlardır ki, belediyeler genel olarak bu kapsamdadır. Belediyeler siyasetin en çok etkili olduğu kurumların basinda gelir. Secilme kaygısı, siyasi baski vb gibi nedenlerle belediyelerin imar bölümlerinde/kaçak yapı birimlerinde çalışmak zordur. Bu yüzden belediyelerden yapı ruhsati yetkisi alınmalidir. Yapi ruhsatlari merkezi idareye bağlı, bağimsız kuruluşlarca özerk olarak yürütülebilir.
6 ŞUBAT DEPREMLERİNDEKİ KAYIPLARIN, YAPI DENETİM KURULUŞLARI ÖZELİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ
Yapi denetim kuruluşlari hem tasarımlardan hem uygulamalardan sorumludur. Yapi denetim kuruluslari ehil denetciler istihdam etmelidir. Diploma kiralama gibi, ne etik, ne ahlaki ne vicdani nede yasal olarak uygun olmayan yollara başvurmamalıdır. Yapı denetim kuruluşları uygulama denetçilerinin de muhendis oldugunu unutmamalı, ucret politikasinı asgari ucret uzerine kurmamalidir. Yapi denetim kuruluslari ticari bir kurulus oldugu kadar kamusal bir görev yapmaktadır.
6 ŞUBAT DEPREMLERİNDEKİ KAYIPLARIN MÜTEAHHİTLER ÖZELİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ
Her halukarda paranın bilimi satın alması önlenmelidir. Müteahhitlik kıstasları zorlaştırılmalıdır. İşverenin denetleyici ile parasal alısverışinin olmamasina yönelik tedbirler alınmalıdır. Bir denetleyicinin maaşını isveren verirse orada denetleme olmaz.
6 ŞUBAT DEPREMLERİNDEKİ KAYIPLARIN, ÜNİVERSITELER ÖZELİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ
Üniversitelerin tek amacı bilgiyi yaymak değildir. Ünivetsitelerin en önemli amacı bilgi üretmektir. Ulkedeki sayısız vasıfsız üniversite bilgi ureten universiteler haline getirilmelidir. Akademik personel önce kendi konuyu bilmeli, sonra anlatabilmelidir. Universite ile halk arasinda bilgi akışı güclu olmalıdır. Akademik bilgi, akademik olmayan bilgi gibi bir kavram yoktur, dogru bilgi, yanlış bilgi vardir. Eger oğretim elemanları yeyerli degilse üretilecek bilgi de, yayilacak bilgide yeterli olmaz.
Sonuç olarak, 6 Subat Maraş depremleri kayıplari bir çok olumsuzluğun üst üste gelmesiyle ortaya çıkmıştır, aynen bundan önceki depremlerde olduğu gibi.
Ahmet ÇELİKKOLLU
İnşaat Mühendisi
05454019515
Kaynak; SanalSantiye
- 0 Yanıtlar
Üzgünüm, cevap bulunamadı.
Yanıtlamak için giriş yapın.