BETONARMEDE SÜNEKLİK VE GEVREKLİK
Süneklik nedir? Şekil degistirecek ama tasima kapasitesi azalmayacak,
Betonarme bir yapi eger yuksek sünekse donatilar akar, gevrek ise donatilar sapasağlam yerinde dururken yapi kirilir. Işte yuksek sünek betonarme yapi ile gevrek betonarme yapi arasindaki fark budur. Sanki donati akması kotü bir şeymiş gibi gelsede gerçek bu değildir. .Bina gocmesin istiyorsanız kiriş donatılarının akmasının sağlanması gerekir. Betonarme bir yapida kirişlerde egilme donatisi’nin akmasi demek, süneklik demektir.
Burada akmasini istedigimiz donatilar kirislerdeki donatilardir. Peki yuksek sunek bir yapi da neden kirislerdeki donati’nin akmasi istenir. Kolon donatilari da aksa olmaz mi? Oncelikle, akma nerede olur onu bir belirleyelim. Akma egilme momentinin buyuk okdugu yerlerde olusur. Egilme momenti nerede buyuktur kiris uclarinda ve kolon uclarinda. Yani donati akarsa buralar da akar. Simdi neden kirislerde akma olmasini istiyoruz ona bakalim. Birinci neden, kirisler de normal kuvvet sıfır’a yakındir. Bu da kirisin suneklik kapasitesinin cok yuksek oldugu anlamina gelir.En kötü kiris’in suneklik potansiyeli, en iyi kolonun suneklik potansiyelinden yuksektir. Cunku kolonda malesef normal kuvvet mevcuttur.Ikinci neden de kolon alt ve ust uc donatilari hemen akarsa stabilite’nin bozulmasi durumudur.Kolonun alt ve ust uc donatilarinin akmasi demek alt ve ust uçlarda sekil degisiklikleri olmasi anlami tasir. Şekil degisikligi demek deplasman demek, otelema demek, hasar demektir. Dusey elemanlar da sekil degisikligi oluncada, kirisler kusursuz bile olsa yapi ayakta duramaz.
O halde betonarmede tasarim kiris donatilarinin akmasi uzerine kurulu olmalidir. Tasarım yapılır, kiris uclarindaki donatilar akıyor, kolonlar hala ayakta, demek ki bu bir yüksek sünek tasarımdır.30/30cm kolonlarla yuksek sunek tasarim olur, 100/100cm kolonlarla yuksek sunek tasarim olur, 30/200cm perdelerle yuksek sunek tasarim olur. Bunun yaninda 30/30cm kolonlarla gevrek tasarim olur, 100/100cm kolonlarla gevrek tasarim olur, 30/200cm perdelerle de gevrek tasarim olur.. Ebatlarla süneklik arasında organik bir bağ bulunmaz. Bakılması gereken şey kiris donatilarinın akıp akmadığıdır. Eger akmışsa bilinmeldir ki işler yolunda, eger akmamışsa/akmiyorsa ters giden bir seyler var. Tasarım depreminde kiriş donatılarının akmaya erişememesi gevrek bir tasarım anlamına gelir, uzak durulmalıdır.
- 0 Yanıtlar
Üzgünüm, cevap bulunamadı.
Yanıtlamak için giriş yapın.